Geran hartanah ialah dokumen rasmi yang mengesahkan anda sebagai pemilik sah sesuatu tanah atau rumah. Jika geran hilang, tercicir atau musnah akibat banjir atau kebakaran, anda tidak boleh menjual, memindah milik, mencagarkan atau membuat apa-apa urusan rasmi berkaitan hartanah tersebut sehingga geran diganti.
Apa perlu anda lakukan jika geran hilang? Artikel ini menerangkan langkah-langkah lengkap dan prosedur undang-undang untuk mendapatkan salinan geran baru di Malaysia.
Apa Itu Geran Hartanah?
Geran hartanah (juga dikenali sebagai hak milik tanah) ialah dokumen yang dikeluarkan oleh Pejabat Tanah dan disimpan oleh:
- Pemilik hartanah (jika tiada pinjaman)
- Bank (jika hartanah masih dalam cagaran pinjaman)
- Pihak guaman (sementara urusan pindah milik dijalankan)
Geran mengandungi butiran penting seperti:
- Nama pemilik
- Lokasi dan keluasan tanah
- Jenis hak milik (individu atau strata)
- Sekatan kepentingan (jika ada)
- Pajakan atau gadaian (jika wujud)
Punca Geran Boleh Hilang
- Dicuri, terbakar, rosak atau musnah dalam bencana alam
- Tercicir semasa pindah rumah
- Disimpan oleh pihak ketiga dan tidak dipulangkan
- Bank atau peguam hilangkan ketika proses transaksi
Jika ini berlaku, anda wajib memohon Geran Gantian di Pejabat Tanah.
Langkah 1: Buat Laporan Polis Kehilangan Geran
Langkah pertama yang WAJIB dibuat ialah laporan polis rasmi. Nyatakan dalam laporan:
- Butiran hartanah (lot, mukim, daerah, negeri)
- Tarikh kali terakhir dilihat
- Punca kehilangan (jika diketahui)
- Nama penuh pemilik
Simpan salinan laporan polis untuk diserahkan bersama permohonan.
Langkah 2: Sediakan Dokumen Sokongan
Untuk memohon geran gantian, anda perlu:
a) Isi Borang Permohonan Geran Gantian
- Diperoleh dari Pejabat Tanah berkenaan atau laman web rasmi negeri
b) Sediakan dokumen berikut:
- Laporan polis
- Salinan kad pengenalan pemilik
- Salinan hak milik (jika ada simpanan)
- Bukti pemilikan (bil cukai tanah / pintu / resit premium)
Langkah 3: Surat Akuan Berkanun (Statutory Declaration)
Pemilik hartanah perlu buat satu akuan bersumpah (SD) di hadapan Pesuruhjaya Sumpah yang menyatakan:
- Dia pemilik sah tanah tersebut
- Geran telah hilang dan usaha telah dibuat untuk mencarinya
- Tiada urus niaga atau sekatan ke atas hartanah
Jika pemilik meninggal dunia, waris perlu kemukakan dokumen pusaka (contoh: Sijil Faraid, Perintah Mahkamah, atau Surat Kuasa Mentadbir)
Langkah 4: Pengiklanan Dalam Akhbar (Jika Diperlukan)
Sesetengah negeri atau Pejabat Tanah mungkin mengarahkan anda untuk:
- Membuat pengumuman dalam akhbar tempatan
- Memberi peluang kepada mana-mana pihak yang mungkin menyimpan geran untuk tampil
Tempoh iklan biasanya antara 14 hingga 21 hari.
Langkah 5: Serahan Permohonan Kepada Pejabat Tanah
Serahkan permohonan lengkap ke Pejabat Tanah mengikut lokasi hartanah. Bayaran fi pentadbiran akan dikenakan, bergantung kepada negeri dan jenis hak milik (individu atau strata).
Langkah 6: Tunggu Kelulusan dan Ambil Geran Gantian
Proses pemprosesan boleh mengambil masa antara 2 hingga 6 bulan bergantung kepada kes:
- Jika tiada halangan, Pejabat Tanah akan mengeluarkan hak milik baharu
- Jika ada isu (seperti pertindihan hak milik, tuntutan lain), anda mungkin diminta hadir ke sesi pendengaran
Setelah siap, geran baharu boleh diambil sendiri atau melalui peguam.
Kos Anggaran Untuk Ganti Geran Hilang
| Komponen | Anggaran Kos |
|---|---|
| Laporan polis | Percuma |
| Surat akuan bersumpah (SD) | RM10 – RM20 |
| Fi pentadbiran Pejabat Tanah | RM100 – RM500 |
| Iklan akhbar (jika perlu) | RM300 – RM500 |
| Caj peguam (jika guna khidmat guaman) | RM500 – RM1,000+ |
Tip Penting
- Simpan geran di tempat selamat seperti peti besi atau simpanan bank
- Ambil salinan fotostat sebagai rujukan
- Elakkan memberi geran kepada pihak ketiga tanpa rekod bertulis
- Jika ada pinjaman bank, semak dengan bank terlebih dahulu – mungkin geran masih dalam simpanan mereka
Kesimpulan
Kehilangan geran hartanah bukanlah pengakhiran dunia, tetapi proses menggantikannya memerlukan masa, dokumen lengkap dan tindakan undang-undang yang betul. Jangan berlengah, dan dapatkan bantuan peguam jika anda tidak pasti langkah yang betul.